Bất cứ ai cũng có nguy cơ bị nhiệt miệng nhưng trẻ sơ sinh lại là đối tượng dễ mắc phải hơn cả do hệ miễn dịch và các cơ quan của bé chưa hoàn thiện. Vậy làm thế nào để trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh hiệu quả tại nhà? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây của Nha Khoa Kim.
Nội Dung Chính
Trẻ sơ sinh bị nhiệt miệng là gì?
Trẻ sơ sinh bị nhiệt miệng là tình trạng niêm mạc miệng bị tổn thương. Xuất hiện các vết loét màu trắng hoặc vàng, có viền đỏ xung quanh. Những vết loét này gây cảm giác đau rát, khiến trẻ bỏ bú, biếng ăn, quấy khóc, mệt mỏi.
Khác với tưa miệng do nấm Candida, lở miệng thường nằm ở niêm mạc và có viền đỏ rõ rệt.
Nhiệt miệng là một loại bệnh lành tính có thể tự khỏi sau vài ngày tuy nhiên sẽ gây ra nhiều phiền toái
Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị nhiệt miệng
Khi trẻ sơ sinh bị nhiệt miệng sẽ đi kèm các triệu chứng sau:
- Xuất hiện các vết loét màu trắng, vàng nhạt trong khoang miệng.
- Vết loét thường có hình bầu dục, kích thước khoảng 1 – 2mm.
- Trên đầu lưỡi có thể thấy những chấm trắng nhỏ li ti.
- Vết loét gây đau rát, khiến trẻ khó chịu, quấy khóc, biếng ăn, sụt cân.
- Nướu bị sưng đỏ, đôi khi còn chảy máu.
- Trường hợp nặng, trẻ có thể sốt cao hoặc nổi hạch ở cổ.
▷ Tránh nhầm lẫn với Bé bị rộp trắng trong miệng là dấu hiệu gì?
Nguyên nhân gây nhiệt miệng ở trẻ sơ sinh
Nhiệt miệng ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ một số nguyên nhân sau đây:
- Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ, thiếu các chất như sắt, kẽm, vitamin nhóm B, acid folic,…
- Hệ miễn dịch yếu, sức đề kháng kém, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại xâm nhập.
- Sử dụng một số loại thuốc khiến miệng bé bị khô, dẫn đến hình thành vết loét.
- Trẻ mắc các bệnh như tay chân miệng, thủy đậu, viêm họng hoặc chức năng gan suy giảm làm giảm khả năng đào thải độc tố.
- Vô tình cắn vào niêm mạc má, lưỡi hoặc nướu, tạo ra vết thương và là cửa ngõ cho vi khuẩn, virus tấn công.
- Ăn nhiều thực phẩm có tính nóng hoặc có độ acid cao.
Nhiễm một số loại vi khuẩn và nấm hoặc rối loạn nội tiết tố do ăn nhiều đồ nóng
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh bị nhiệt miệng
Khi trẻ sơ sinh bị nhiệt, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp giảm cảm giác khó chịu và ngăn ngừa biến chứng. Một số biện pháp cần thực hiện gồm:
Tăng cường cho trẻ bú
Sữa mẹ giàu vitamin và các dưỡng chất có khả năng kháng khuẩn, giúp bổ sung nước. Ngoài ra, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển trong khoang miệng. Với trẻ dùng sữa công thức, mẹ cũng nên cho trẻ uống nhiều hơn bình thường.
Vệ sinh răng miệng cho trẻ
Sử dụng gạc mềm hoặc bông gòn thấm nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh để lau miệng. Việc này giúp giảm lượng vi khuẩn trong khoang miệng và sát trùng các vết loét. Sau khi trẻ ăn hoặc bú xong, mẹ cũng nên vệ sinh miệng cho trẻ một lần nữa.
Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng
Khi cho trẻ ăn dặm, mẹ nên ưu tiên các món mềm, dễ nuốt như cháo, súp hoặc thức ăn đã nấu chín nhừ. Nên tránh các thực phẩm cứng, nóng hoặc có tính acid cao vì chúng có thể gây đau khi ăn và tác động xấu đến niêm mạc miệng của trẻ.
Để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất như acid folic, kẽm, sắt, vitamin nhóm B, vitamin C,…để ngăn ngừa vi khuẩn có hại xâm nhập. Thêm vào thực đơn hàng ngày của trẻ những thực phẩm có tính mát để giúp giảm nhẹ tình trạng nhiệt miệng.
Cho trẻ ở nơi thoáng mát
Cần đảm bảo phòng của trẻ thông thoáng, tránh nóng bức hoặc lạnh quá mức. Điều chỉnh nhiệt độ phù hợp để trẻ luôn cảm thấy dễ chịu.
Đảm bảo trẻ uống đủ nước
Trẻ bị nhiệt dễ mất nước do sốt hoặc ra mồ hôi. Hãy cung cấp đủ nước cho trẻ, tốt nhất là qua bú mẹ. Nếu trẻ không muốn bú, có thể dùng nước ấm để lau miệng và giữ ẩm cho khoang miệng.
Đảm bảo trẻ nghỉ ngơi đầy đủ
Nhiệt miệng gây đau và có thể kèm theo sốt vì vậy mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ để tránh mất sức, suy nhược cơ thể và giảm nguy cơ sụt cân.
Sử dụng thuốc hạ sốt khi cần
Nếu trẻ sốt trên 38,5°C, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ loại thuốc hạ sốt nào. Không tự ý cho trẻ uống thuốc mà chưa có hướng dẫn của người có chuyên môn.
Sử dụng thuốc bôi chuyên dụng
Có thể cho trẻ dùng một số loại thuốc bôi trị nhiệt miệng, có thành phần thiên nhiên. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để tránh nguy cơ bị kích ứng.
Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
Nếu nhiệt miệng không thuyên giảm sau vài ngày hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng. Như là sốt cao, khó thở, chảy máu trong miệng, hãy đưa bé đi khám để được điều trị kịp thời.
▷ Gợi ý: Thuốc bôi nhiệt miệng nuốt có sao không? 5 loại thuốc an toàn
Giúp bé giảm đau, ngừa biến chứng bằng cách bú nhiều, vệ sinh miệng, ăn uống đủ chất
Cách trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh tại nhà
Việc dùng thuốc tây để trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh cần hạn chế, bởi có thể ảnh hưởng đến gan và thận của trẻ. Thay vào đó, mẹ có thể tham khảo một số loại thảo dược thiên nhiên để hỗ trợ điều trị nhiệt miệng cho trẻ ngay tại nhà.
Nước muối giảm viêm loét miệng
Súc miệng bằng nước muối sinh lý giúp loại bỏ vi khuẩn gây nặng thêm tình trạng nhiệt miệng. Nên cho trẻ súc miệng 3 – 4 lần/ngày cho đến khi các triệu chứng giảm hẳn. Với trẻ sơ sinh, mẹ có thể dùng rơ miệng để vệ sinh khoang miệng cho trẻ.
▷ Xem ngay: Cách rơ lưỡi cho trẻ sơ sinh tại nhà an toàn và hiệu quả
Cam thảo hỗ trợ chữa nhiệt miệng
Cam thảo chứa glycyrrhizin, hoạt chất giúp ức chế vi khuẩn H. pylori gây viêm loét dạ dày và các vết loét trong miệng. Mẹ có thể lấy một ít cam thảo đun với nước trong khoảng 30 phút. Sau đó dùng nước cốt vừa thu được thoa nhẹ lên nốt nhiệt miệng của bé 2 – 3 lần/ngày để hỗ trợ vết thương nhanh lành.
Mật ong làm dịu vết lở miệng
Các thành phần có trong mật ong có khả năng ức chế hoặc tiêu diệt khoảng 30% vi khuẩn và nấm. Khi trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh, mẹ có thể dùng tăm bông thấm mật ong (có thể kết hợp với củ nghệ) và thoa nhẹ lên vết loét để hỗ trợ làm dịu và làm lành vết thương.
Dầu dừa trị nhiệt miệng
Dầu dừa chứa acid lauric, giúp giảm đau, giảm sưng và làm dịu cảm giác khó chịu do nhiệt miệng gây ra. Mẹ có thể pha dầu dừa với nước ấm để rơ miệng cho trẻ 2 – 3 lần/ngày hoặc thoa trực tiếp lên vết loét để hỗ trợ quá trình lành vết thương nhanh hơn.
Bột sắn dây giải nhiệt miệng
Bột sắn dây có tính mát, giúp thanh nhiệt nên có thể dùng để trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh. Mẹ có thể nấu bột sắn dây với nước, để nguội sau khi đun sôi và thêm một ít đường cho trẻ uống. Cách này không chỉ giúp các nốt nhiệt miệng nhanh lành mà còn giúp thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể trẻ.
Củ cải trắng
Củ cải trắng chứa đến 92% là nước, cùng với đó là protit, glucid, cellulose. Chưa kể trong ngọn và lá của củ cải trắng còn có hàm lượng vitamin C và A dồi dào. Những dưỡng chất này giúp cơ thể thanh nhiệt, giải độc và tăng cường khả năng kháng khuẩn, phòng ngừa viêm nhiễm tại các vết loét.
Mẹ có thể rửa sạch củ cải trắng, ngâm với nước muối loãng, sau đó gọt vỏ và ép lấy nước cốt. Rơ miệng cho trẻ bằng nước củ cải trắng 3 – 4 lần/ngày để hỗ trợ điều trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh.
Rau ngót và rau mồng tơi
Rau ngót và rau mồng tơi có tính mát, giúp cơ thể thanh nhiệt. Đặc biệt, với những trẻ bị loét miệng, việc ăn các món từ hai loại rau này có thể hỗ trợ viêm nhanh lành.
Đối với trẻ sơ sinh, cách chế biến phù hợp là nấu thành cháo lỏng. Sau đó xay nhuyễn để bé dễ ăn và dễ nuốt. Nếu bé đang gặp vấn đề về tiêu hóa, không nên cho ăn rau mồng tơi vì có thể làm tình trạng nặng thêm.
Rau diếp cá và rau má
Rau diếp cá và rau má đều có tính kháng khuẩn, sát trùng, giúp các vết lở trong miệng nhanh lành và ngăn ngừa viêm nhiễm hiệu quả. Mẹ có thể xay lá rồi đút cho trẻ uống, rơ miệng hằng ngày hoặc nấu cháo. Tuy nhiên, do lá diếp cá có mùi tanh, trẻ có thể không thích uống trực tiếp, mẹ nên nấu cháo trẻ sẽ dễ ăn hơn.
▷ Xem chi tiết hơn: Cách dùng rau diếp cá chữa nhiệt miệng an toàn tại nhà
Ưu tiên thảo dược thiên nhiên để làm dịu và hỗ trợ lành vết loét.
Lưu ý khi trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh
Khi áp dụng các biện pháp hỗ trợ trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh tại nhà, bố mẹ cần lưu ý:
- Không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi trên vết loét miệng vì có nguy cơ gây ngộ độc.
- Vệ sinh khoang miệng sau khi bú hoặc ăn dặm để ngăn vi khuẩn xâm nhập và làm tình trạng nhiệt miệng nặng thêm.
- Nếu sau 10 ngày, tình trạng không cải thiện và xuất hiện thêm các dấu hiệu như sốt cao, đau bụng, ngủ li bì, sụt cân,…thì nên đưa bé đến bệnh viện.
- Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để đảm bảo an toàn.
Vệ sinh miệng sau ăn, theo dõi triệu chứng và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc
Phòng tránh nhiệt miệng ở trẻ sơ sinh
Bố mẹ có thể phòng ngừa tình trạng nhiệt miệng ở trẻ sơ sinh bằng các biện pháp sau:
- Vệ sinh răng miệng sau khi ăn để loại bỏ thức ăn thừa và môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Sử dụng kem đánh răng cho trẻ sơ sinh để vệ sinh răng miệng hiệu quả, ngăn ngừa mảng bám và vi khuẩn.
- Cho trẻ ăn dặm đầy đủ protein từ thịt, cá, trứng, kết hợp các thực phẩm giàu vitamin và chất xơ để tăng cường đề kháng, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn.
- Thăm khám nha khoa định kỳ 2 lần/năm để phát hiện sớm các vấn đề răng miệng và chăm sóc kịp thời.
Giữ vệ sinh răng miệng, ăn uống đủ chất và khám nha khoa để ngừa nhiệt miệng.
Ở bài viết trên, Nha Khoa Kim vừa chia sẻ những cách trị nhiệt miệng cho trẻ sơ sinh hiệu quả tại nhà mà bố mẹ có thể tham khảo và áp dụng. Mặc dù nhiệt miệng có thể tự khỏi trong khoảng 2 tuần, nhưng “phòng bệnh hơn chữa bệnh” bố mẹ cần chú ý chăm sóc răng miệng cho trẻ để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tinh thần của trẻ.
Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau. Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép. Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.
