Răng hàm giữ chức năng chính trong việc nhai và nghiền nhỏ thức ăn, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Khi trẻ bắt đầu thay răng, nhiều bậc phụ huynh thường thắc mắc: Răng hàm có thay không? Bài viết dưới đây, các bác sĩ tại Nha Khoa Kim sẽ giải đáp cụ thể về đặc điểm của răng hàm, quá trình thay răng cũng như cách chăm sóc để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.
Nội Dung Chính
Răng hàm là gì?
Răng hàm (hay răng cối) là những chiếc răng nằm ở vị trí phía sau trong cung hàm. Nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình ăn nhai và góp phần bảo vệ cấu trúc xương hàm.
Bắt đầu từ khoảng 6 tuổi, răng sữa rụng đi để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn mọc lên. Quá trình thay răng thường kéo dài đến khoảng 12 tuổi và khi hoàn tất bộ răng vĩnh viễn có 32 chiếc răng. Trong đó có 8 răng hàm nhỏ và 12 răng hàm lớn.
▷ Tìm hiểu chi tiết về Con người có bao nhiêu cái răng? Cấu trúc và chức năng mỗi loại
Răng hàm là nhóm răng lớn mọc cuối cùng trong cung hàm đảm nhiệm vai trò chính trong ăn nhai
Răng hàm có thay không?
Răng hàm của trẻ có thay không là câu hỏi phổ biến của nhiều phụ huynh. Thực tế, trẻ em có thay răng hàm không phụ thuộc vào đó là răng hàm nhỏ hay răng hàm lớn.
Ở giai đoạn thay răng của trẻ, răng hàm nhỏ sẽ được thay bằng răng vĩnh viễn. Ngược lại, răng hàm lớn là răng vĩnh viễn ngay từ khi mọc và không có sự thay thế. Cụ thể:
Răng hàm có thay
Răng hàm số 4 và số 5 (thuộc loại răng hàm nhỏ) sẽ được thay thế trong giai đoạn trẻ từ 10 – 12 tuổi. Lúc này, răng hàm sữa sẽ rụng đi và thay thế bằng răng vĩnh viễn mọc lên.
Điều quan trọng là cha mẹ không nên tự ý nhổ răng tại nhà bởi việc này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Thay vào đó, hãy đưa trẻ đến nha sĩ để được thăm khám, xác định hướng mọc răng và lựa chọn phương án nhổ răng phù hợp.
Sau khi răng hàm nhỏ được thay bằng răng vĩnh viễn, chúng cũng giống như những răng vĩnh viễn khác. Nếu bị sâu hỏng và phải nhổ bỏ thì sẽ không thể mọc lại.
Răng hàm không thay
Đối với nhóm răng lớn như răng hàm số 6, 7 có thay không? Đây là những răng vĩnh viễn ngay từ khi mọc và không thể thay như các răng khác. Vì vậy, phụ huynh cần chú trọng đến việc chăm sóc, vệ sinh và chế độ ăn uống của trẻ. Nếu những răng này bị sâu hỏng hoặc mất đi, chúng sẽ không mọc lại. Từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe răng miệng và khả năng ăn nhai lâu dài.
Răng khôn số 8 cũng thuộc nhóm răng hàm lớn vĩnh viễn, chúng cũng không trải qua quá trình thay răng. Tuy nhiên, do không giữ vai trò quan trọng trong việc ăn nhai, chiếc răng này thường được chỉ định nhổ bỏ sớm để tránh gây ảnh hưởng đến các răng bên cạnh.
Răng hàm nhỏ sẽ thay trong giai đoạn trẻ từ 10 – 12 tuổi và nhóm răng hàm lớn sẽ không thay
Bao nhiêu tuổi thì thay răng hàm?
Thông thường, trẻ bắt đầu thay răng hàm sữa khoảng 6 tuổi và kết thúc khi 12 tuổi. Và răng hàm có thay hết không còn tùy vào thứ tự thay răng như sau:
- 6 – 7 tuổi: Thay răng cửa giữa.
- 7 – 8 tuổi: Thay răng cửa bên.
- 9 – 10 tuổi: Thay răng hàm nhỏ.
- 10 – 11 tuổi: Thay răng nanh.
- 11 – 12 tuổi: Thay răng hàm lớn.
Trẻ có 20 chiếc răng sữa và tất cả đều sẽ được thay bằng răng vĩnh viễn theo từng giai đoạn. Ngoài ra, còn có 12 răng cối lớn, đây là răng vĩnh viễn mọc mới, không thay thế cho răng sữa.
Trong khoảng 9 – 12 tuổi, răng hàm sữa cả trên và dưới sẽ được thay thế bằng răng tiền hàm vĩnh viễn. Vì vậy, trong giai đoạn thay răng, cha mẹ nên chú ý chăm sóc răng miệng và theo dõi sự phát triển của trẻ.
Răng hàm sữa bắt đầu rụng khi 9 – 12 tuổi
Dấu hiệu trẻ thay răng hàm
Khi răng lung lay, đó là dấu hiệu cho thấy răng sắp rụng để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn. Lúc răng mới mọc, phần lợi sẽ bị nứt, gây ngứa và khó chịu. Dẫn đến việc trẻ thường xuyên quấy khóc, bỏ ăn hoặc bú kém. Ở một số bé, còn có thể xuất hiện triệu chứng sốt nhẹ hoặc tiêu chảy.
Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp đặc biệt: răng sữa chưa rụng mà răng vĩnh viễn đã mọc. Điều này có thể khiến răng mọc lệch, chen chúc và không đều. Lúc này, cần đưa trẻ đến nha sĩ để được kiểm tra và thực hiện nhổ nếu cần thiết.
Ngoài ra, thời điểm nhổ răng cũng cần được cân nhắc kỹ. Việc nhổ răng quá sớm có thể ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai cũng như sự phát triển của xương hàm. Trong khi nhổ răng quá muộn lại làm răng vĩnh viễn mọc lệch, gây mất thẩm mỹ.
▷ Tham khảo ngay: Có nên nhổ răng sữa cho trẻ khi chưa lung lay không?
Thay răng hàm ở trẻ em bắt đầu khi răng có dấu hiệu lung lay
Trẻ thay răng hàm nên chăm sóc như thế nào?
Trong giai đoạn thay răng hàm, trẻ thường gặp nhiều thay đổi trong khoang miệng. Vì vậy, cha mẹ cần biết cách chăm sóc để giúp con vượt qua giai đoạn này dễ dàng.
Vệ sinh răng miệng cẩn thận
Việc chăm sóc răng miệng đóng vai trò quan trọng và cần được duy trì hằng ngày ở trẻ. Cha mẹ nên tập cho trẻ thói quen đánh răng 2 lần/ngày, mỗi lần tối thiểu 2 phút. Bên cạnh đó, khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trong khoang miệng. Sau mỗi bữa ăn, nên cho trẻ sử dụng chỉ nha khoa nhằm loại bỏ các mảng thức ăn mắc ở kẽ răng.
Thăm khám nha khoa định kỳ
Phụ huynh nên đưa trẻ đến nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi sức khỏe răng miệng. Nhằm phát hiện sớm các bệnh lý như sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu và xử lý kịp thời. Khi trẻ bước vào giai đoạn thay răng, cần được bác sĩ kiểm tra, đánh giá để không gây ảnh hướng đến toàn bộ hàm răng.
Giảm đau cho trẻ nếu cần
Trong giai đoạn này, trẻ có thể gặp phải những triệu chứng khó chịu như đau nhức hoặc sốt nhẹ. Nếu cơn đau kéo dài hoặc dữ dội, nên cho trẻ dùng thuốc giảm đau theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
Tránh thực phẩm không tốt
Thực phẩm quá nóng, quá lạnh hoặc quá cứng có thể gây ảnh hưởng xấu đến răng của trẻ. Ngoài ra, đồ ăn và thức uống chứa nhiều đường cũng cần hạn chế vì dễ làm hỏng men răng và sâu răng. Thay vì vậy, nên cho trẻ uống nhiều nước ấm và dùng các món ăn đã được xay hoặc nghiền nhỏ để giúp việc nhai trở nên dễ dàng hơn.
Loại bỏ thói quen xấu cho trẻ
Khi mọc răng, nhiều trẻ có thói quen đưa tay vào miệng hoặc cắn các vật cứng. Hành động này tạo điều kiện để vi khuẩn và virus từ tay hay đồ vật xâm nhập vào cơ thể, gây nguy cơ nhiễm trùng. Do đó, cha mẹ nên giúp trẻ bỏ những thói quen này để đảm bảo răng miệng phát triển khỏe mạnh.
▷Xem ngay: Trẻ nghiến răng là thiếu chất gì? Cách khắc phục
Nên chú ý chăm sóc răng miệng và đưa bé đi khám nha khoa để đảm bảo an toàn
Hy vọng rằng những thông tin trong bài đã giúp bạn hiểu rõ răng hàm có thay được không và nắm được cách chăm sóc răng miệng cho trẻ ngay từ giai đoạn răng sữa. Nếu bạn có nhu cầu thăm khám hoặc muốn được tư vấn chi tiết về sức khỏe răng miệng, vui lòng liên hệ qua hotline 19006899 để đặt lịch hẹn với đội ngũ bác sĩ của Nha Khoa Kim.
Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau. Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép. Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.