Dụng cụ nha khoa là những thiết bị không thể thiếu trong mọi phòng khám, giúp bác sĩ thực hiện các thao tác khám, chẩn đoán và điều trị một cách chính xác, an toàn. Cùng Nha Khoa Kim tìm hiểu những dụng cụ phổ biến mà bạn sẽ thường gặp, để quá trình thăm khám trở nên chủ động và dễ hiểu hơn.
Nội Dung Chính
Dụng cụ nha khoa là gì?
Dụng cụ nha khoa là tổng hợp các công cụ, thiết bị và vật liệu chuyên dụng được sử dụng trong lĩnh vực nha khoa. Dùng để thực hiện các công việc như khám, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa các bệnh lý về răng miệng.
Các loại dụng cụ nha khoa thông dụng
Trong phòng khám nha khoa hiện đại, có rất nhiều loại dụng cụ và thiết bị chuyên dụng phục vụ cho từng giai đoạn khám, chẩn đoán và điều trị. Dưới đây là các dụng cụ nha khoa cơ bản mà nha sĩ sử dụng hàng ngày.
Tay khoan, mũi khoan
Tay khoan nha khoa là thiết bị quan trọng, gần như không thể thiếu trong hầu hết các thủ thuật điều trị răng miệng. Loại tay khoan tốc độ cao thường được sử dụng để loại bỏ mô răng sâu, tạo hình xoang trám. Trong khi tay khoan tốc độ thấp được dùng để mài chỉnh hoặc đánh bóng bề mặt răng.
Các đầu và mũi khoan đi kèm có nhiều kích cỡ, hình dáng, được thiết kế cho từng thao tác. Giúp bác sĩ dễ dàng thực hiện từ việc mở xoang, loại bỏ mô sâu cho đến tạo hình răng chính xác, thẩm mỹ.

Tay khoan nha khoa là thiết bị gần như không thể thiếu trong hầu hết các thủ thuật điều trị
Tay khoan tốc độ cao
Tay khoan tốc độ cao là dụng cụ nha khoa quay cực nhanh, khoảng 200.000 – 400.000 vòng/phút. Giúp mài, cắt và loại bỏ mô răng hư tổn, đồng thời tạo hình răng để làm răng sứ, mão răng hoặc phục hồi khác. Thiết bị thường có hệ thống làm mát, đèn LED và công nghệ hỗ trợ để đảm bảo hiệu quả.
Thiết bị đo chiều dài ống tủy
Đây là dụng cụ nha khoa giúp xác định chính xác chiều dài của ống tủy răng. Từ đó đảm bảo quá trình điều trị tủy được diễn ra hiệu quả. Các thiết bị này thường sử dụng công nghệ điện tử, dựa trên đo điện trở trong ống tủy để tính toán. Đồng thời hiển thị kết quả trên màn hình và có thể phát tín hiệu cảnh báo.
Bàn đạp ghế nha khoa
Bàn đạp nha khoa là thiết bị điều khiển bằng chân. Cho phép nha sĩ vận hành các chức năng như bật/tắt tay khoan, điều chỉnh tốc độ khoan, điều khiển nước làm mát và các thiết bị điều trị khác. Nhờ đó, nha sĩ có thể rảnh tay để thao tác với dụng cụ. Không cần rời mắt khỏi vùng điều trị và duy trì quy trình làm việc liên tục.
Máy cạo vôi răng
Đây là dụng cụ lấy cao răng nha khoa dùng sóng siêu âm để loại bỏ mảng bám và vôi răng bám cứng trên răng, kẽ răng và dưới nướu. Nhờ tần số siêu âm thích hợp, máy làm bong các mảng bám một cách nhẹ nhàng. Hạn chế ê buốt và không làm tổn hại men răng hay nướu.
Đèn trám Halogen
Đèn trám Halogen nha khoa là thiết bị sử dụng bóng đèn halogen phát ra ánh sáng có bước sóng đặc biệt. Nhằm kích hoạt và làm đông cứng nhanh vật liệu trám răng composite trong quá trình điều trị nha khoa.
▷ Đọc thêm về: Nguy cơ lây nhiễm chéo: Đừng vệ sinh răng khi chưa kiểm tra khu vô trùng

Đèn trám Halogen trong nha khoa
Các loại ghế nha khoa
Ghế nha khoa là thiết bị nền tảng trong mọi phòng khám, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thăm khám và điều trị. Các loại ghế được phân chia theo đối tượng sử dụng và tính năng kỹ thuật như sau.
Ghế bệnh nhân (Ghế nha khoa)
Ghế bệnh nhân là thiết bị chuyên dụng được thiết kế để bệnh nhân ngồi hoặc nằm trong quá trình khám và điều trị nha khoa. Ghế có khả năng điều chỉnh linh hoạt về chiều cao, góc nghiêng lưng và vị trí tựa đầu. Giúp tạo tư thế thoải mái cho bệnh nhân và thuận tiện cho nha sĩ thao tác.
Ghế ngồi cho nha sĩ
Ghế nha khoa là thiết bị y tế nhằm mang lại sự thoải mái và thuận tiện cho bác sĩ khi thực hiện các thủ thuật. Ghế thường có kiểu dáng công thái học, có thể điều chỉnh độ cao, tựa lưng và trang bị bánh xe để dễ dàng di chuyển. Giúp bảo vệ xương khớp và giảm mệt mỏi cho nha sĩ khi làm việc lâu.

Các loại ghế trong nha khoa
Dụng cụ khám chuyên dụng
Để có thể chẩn đoán chính xác các vấn đề về răng miệng, nha sĩ cần sử dụng bộ dụng cụ khám nha khoa chuyên dụng. Mỗi dụng cụ đều có thiết kế và công dụng riêng biệt. Giúp nha sĩ quan sát, kiểm tra từng chi tiết nhỏ trên răng, nướu mà mắt thường khó phát hiện.
Cây thăm dò nha chu
Cây thăm dò nha chu là dụng cụ nha khoa dài, mảnh với đầu tù. Chúng được dùng để đo độ sâu của túi lợi quanh răng. Thiết bị giúp bác sĩ đánh giá tình trạng nướu và nha chu, hỗ trợ chẩn đoán viêm nướu hoặc các bệnh nha chu khác.
Máy chụp X-Quang
Máy chụp X-Quang nha khoa là thiết bị dùng tia X để tạo hình ảnh chi tiết của răng và xương hàm. Giúp nha sĩ phát hiện vấn đề như sâu răng, viêm nha chu, răng khôn mọc lệch hay u nang. Tia X đi qua mô mềm, mô cứng tạo ra hình ảnh trên phim hoặc cảm biến kỹ thuật số. Nó trở thành công cụ thiết yếu trong nha khoa hiện đại.
Camera nội soi
Camera nội soi là thiết bị nha khoa với ống camera nhỏ và màn hình hiển thị. Giúp nha sĩ quan sát kỹ lưỡng bên trong khoang miệng với hình ảnh phóng đại rõ nét. Thiết bị cũng cho phép bệnh nhân theo dõi trực tiếp tình trạng răng miệng của mình và yên tâm hơn với kế hoạch điều trị.

Camera nội soi là thiết bị nha khoa với ống camera nhỏ và màn hình hiển thị
Dụng cụ thám trâm
Thám trâm nha khoa là dụng cụ cầm tay có đầu kim loại nhọn, mảnh và hơi cong. Được sử dụng để kiểm tra và phát hiện các vấn đề trên bề mặt răng. Ví dụ như sâu răng, vết nứt, mảng bám hoặc cao răng mà mắt thường khó quan sát. Đây là dụng cụ nha khoa giúp nha sĩ đánh giá chính xác tình trạng răng miệng và lên kế hoạch điều trị phù hợp.
Gương nha khoa
Gương nha khoa là dụng cụ gồm tay cầm, thân gương và mặt gương tráng phản quang. Giúp nha sĩ quan sát các góc khuất trong khoang miệng, kể cả những vùng khó nhìn. Gương có nhiều kích thước khác nhau (từ 0 đến 5) giúp kiểm tra chi tiết bề mặt răng, nướu, lưỡi và các mô mềm.
Kẹp gắp nha khoa
Đây là dụng cụ nha khoa cơ bản dùng để lấy và giữ các vật liệu nhỏ như bông gòn, bông gạc trong quá trình khám và điều trị. Hai đầu kẹp có thể trơn hoặc có khía, giúp giữ vật chắc chắn. Hỗ trợ bác sĩ thao tác nhanh chóng và chính xác khi cô lập răng, lau khô hoặc cầm máu.
Bộ dụng cụ cầm tay khác
Bên cạnh dụng cụ khám, nha sĩ còn cần trang bị thêm nhiều dụng cụ cầm tay khác để thực hiện các công đoạn điều trị như cắt men, nạo ngà, trám răng và nhổ răng:
- Cây đục men: Có lưỡi sắc dùng để cắt, tạo hình men răng và chuẩn bị hốc trám khi điều trị sâu răng.
- Cây nạo ngà: Dụng cụ có đầu hình thìa dùng để loại bỏ ngà răng bị sâu, mềm trước khi tiến hành trám răng.
- Đòn bẩy nha khoa: Dùng để nới lỏng răng khỏi ổ răng trước khi nhổ. Giúp quá trình nhổ răng dễ dàng và ít tổn thương hơn.
▷ Xem chi tiết: Quy trình tiệt trùng tại hệ thống Nha Khoa Kim như thế nào?

Một số dụng cụ cầm tay khác trong nha khoa
Dụng cụ điều trị chuyên sâu
Đối với các ca bệnh phức tạp hơn, nha sĩ cần sử dụng những dụng cụ điều trị chuyên sâu để thực hiện các thủ thuật. Dưới đây tên gọi các dụng cụ nha khoa thường dùng trong điều trị chuyên sâu:
Dụng cụ trám răng
Dụng cụ trám răng được sử dụng để phục hồi những răng bị sâu, mẻ hoặc vỡ, khôi phục hình dáng và chức năng nhai. Các vật liệu trám phổ biến gồm: composite (màu trắng, thẩm mỹ cao), amalgam (màu bạc, bền chắc) và inlay/onlay (sứ hoặc composite chế tạo tại phòng thí nghiệm, chính xác và thẩm mỹ hơn).
Dụng cụ nhổ răng
Dụng cụ nhổ răng được sử dụng khi răng hư hại nặng, bị nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc ảnh hưởng đến các răng xung quanh. Nha sĩ dùng kìm nhổ răng cho răng lung lay hoặc dụng cụ nâng răng cho răng chắc khỏe. Giúp loại bỏ răng một cách an toàn và giảm đau tối đa.
Dụng cụ chỉnh nha
Dụng cụ chỉnh nha được sử dụng để niềng răng, giúp điều chỉnh vị trí răng, cải thiện khớp cắn và tạo nụ cười cân đối. Dụng cụ chỉnh nha gồm các loại: mắc cài kim loại (truyền thống, hiệu quả, chi phí thấp), mắc cài sứ (thẩm mỹ hơn) và khay niềng trong suốt như Invisalign (thẩm mỹ cao, dễ tháo lắp).

Các dụng cụ chuyên sâu giúp nha sĩ thực hiện tủy, nhổ răng, chỉnh nha và phục hình
Thiết bị vô trùng trong nha khoa
Bảo vệ sức khỏe bệnh nhân là ưu tiên hàng đầu trong nha khoa. Do đó mọi dụng cụ đều phải được vô trùng hoàn toàn bằng các thiết bị chuyên dụng để loại bỏ nguy cơ lây nhiễm.
Lò hấp Autoclave
Lò hấp Autoclave trong nha khoa là thiết bị tiệt trùng dụng cụ bằng hơi nước bão hòa ở nhiệt độ và áp suất cao. Nhằm tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm và bào tử. Thiết bị giúp đảm bảo dụng cụ y tế vô trùng, ngăn ngừa lây nhiễm chéo và các bệnh truyền nhiễm trong quá trình điều trị.
Tủ tia cực tím
Tủ tia cực tím nha khoa là thiết bị dùng để bảo quản dụng cụ đã tiệt trùng. Sử dụng tia UV-C để tiêu diệt vi khuẩn và virus, giữ dụng cụ luôn trong trạng thái vô trùng. Thiết bị giúp đảm bảo vệ sinh và an toàn cho bệnh nhân trong quá trình điều trị.
▷ Đừng bỏ lỡ: Quy trình vô trùng nha khoa 8 bước và 4 test kiểm định

Mọi dụng cụ nha khoa đều phải được vô trùng hoàn toàn bằng các thiết bị chuyên dụng
Vật liệu nha khoa
Các vật liệu nha khoa phổ biến hiện nay gồm:
- Composite: Vật liệu trám răng có màu giống răng thật, thường dùng trong trám thẩm mỹ và phục hình răng.
- Amalgam: Vật liệu trám truyền thống, bền chắc và chi phí thấp, thích hợp cho răng hàm.
- Sứ: Vật liệu cao cấp, vừa bền vừa thẩm mỹ, dùng trong làm răng sứ, cầu răng sứ và veneer.
- Kim loại: Các loại như vàng, titan, dùng trong mão răng, cầu răng và cấy ghép Implant.

Sứ, composite,… là những vật liệu phổ biến trong nha khoa
Dụng cụ nha khoa vệ sinh và phòng ngừa
Để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng, vệ sinh răng miệng đúng cách và thường xuyên là vô cùng cần thiết. Dưới đây là những dụng cụ phòng ngừa mà bạn nên trang bị.
Bàn chải đánh răng chuyên dụng
Bàn chải đánh răng là dụng cụ cơ bản giúp làm sạch răng miệng. Bạn cần chọn lựa phù hợp về kích thước, hình dáng và độ cứng lông. Có hai loại bàn chải đánh răng chính: bàn chải thông thường và bàn chải điện. Trong đó bàn chải điện với cơ chế rung xoay tự động giúp làm sạch răng hiệu quả hơn.
Chỉ nha khoa
Chỉ nha khoa là sợi chỉ nhỏ, mảnh và mềm, dùng để làm sạch thức ăn thừa và mảng bám giữa các kẽ răng, nơi bàn chải khó tiếp cận, giúp phòng ngừa sâu răng và bệnh nướu. Chỉ nha khoa thường làm từ nylon hoặc PTFE (Teflon) và có nhiều loại: có sáp hoặc không sáp, có mùi hoặc không mùi.
Nước súc miệng
Nước súc miệng là sản phẩm giúp tiêu diệt vi khuẩn và làm sạch khoang miệng. Hỗ trợ chăm sóc răng miệng hàng ngày. Các loại nước súc miệng phổ biến gồm: chứa fluoride để chống sâu răng, kháng khuẩn giúp ngừa viêm nướu, và làm trắng răng.
Máy tăm nước
Máy tăm nước là thiết bị vệ sinh răng miệng dùng tia nước áp lực để làm sạch mảng bám, thức ăn thừa và vi khuẩn ở kẽ răng, nướu. Thiết bị gồm bình chứa nước, motor bơm và đầu phun. Giúp loại bỏ các mảng bẩn mà bàn chải hay chỉ nha khoa khó tiếp cận. Máy tăm nước đặc biệt hữu ích cho người niềng răng, đeo răng giả hoặc có nướu nhạy cảm

Các dụng cụ nha khoa vệ sinh và phòng ngừa
Một phòng khám uy tín luôn trang bị đầy đủ bộ dụng cụ nha khoa hiện đại, giúp khám và điều trị an toàn, hiệu quả. Tại Nha Khoa Kim, chúng tôi không ngừng nâng cấp thiết bị để mang đến trải nghiệm tốt nhất cho cả bệnh nhân và bác sĩ.
Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau. Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép. Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.