Răng mọc trên lợi: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý

Răng mọc trên lợi là tình trạng răng không mọc đúng vị trí, có thể gây lệch khớp cắn, ảnh hưởng thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Nha Khoa Kim sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý hiệu quả để bảo vệ sức khỏe răng miệng toàn diện qua bài viết dưới đây.

Răng mọc trên lợi là gì?

Răng mọc trên lợi (răng mọc ngược) là tình trạng răng không mọc theo hướng bình thường xuống dưới, mà mọc lệch lên phía trên nướu, cao hơn các răng khác và trượt khỏi khớp cắn. Hiện tượng này thường xuất hiện ở răng cửa hoặc răng nanh hàm trên, phổ biến nhất là trẻ em trong độ tuổi thay răng.

Răng mọc trên lợi hay còn gọi là răng mọc ngược

Nguyên nhân răng mọc trên lợi

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến răng mọc trên lợi mà bạn cần biết để có biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời:

• Khuôn hàm hẹp: Nếu một người sinh ra có khuôn hàm hẹp thì các răng mọc sau sẽ không có đủ không gian để phát triển. Điều này dẫn đến răng bị đẩy lệch ra ngoài hoặc mọc chồi lên trên lợi.
• Thói quen sinh hoạt của trẻ nhỏ: Thói quen như mút tay, bú bình hoặc ngậm ti giả kéo dài sẽ tạo áp lực bất thường lên hàm và răng. Làm thay đổi vị trí tự nhiên cũng như hướng mọc của răng.
• Kích thước răng bất thường: Kích thước răng không đều sẽ mọc chiếm hết không gian của răng mọc sau.
• Thay răng sữa không đúng thời điểm: Mất răng sữa quá sớm khiến các răng bên cạnh dịch chuyển vào khoảng trống, làm mất không gian cho răng vĩnh viễn. Nếu răng sữa tồn tại quá lâu, răng vĩnh viễn sẽ phải tìm đường mọc khác, gây lệch ra ngoài hoặc trên lợi.
• Yếu tố môi trường bên ngoài: Các sự cố như ngã, va chạm mạnh vào vùng hàm mặt. Điều này có thể gây tổn thương mầm răng vĩnh viễn đang phát triển.
• Thừa mầm răng vĩnh viễn: Một số trường hợp hiếm gặp có thể xuất hiện thêm mầm răng. Những mầm răng thừa này sẽ chiếm chỗ của răng bình thường, khiến răng vĩnh viễn bị đẩy lệch và mọc ở vị trí bất thường trên lợi.

▷ Tìm hiểu thêm: Răng mọc lệch phải làm sao? Nguyên nhân và cách khắc phục

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trăng mọc trên lợi như khuôn hàm hẹp, thói quen trẻ,…

Dấu hiệu nhận biết răng mọc trên lợi

Tùy vị trí và mức độ lệch, răng mọc trên lợi được chia thành các dạng sau:

Răng mọc ngược trên lợi

Thay vì mọc thẳng theo hướng xuống dưới, răng lại mọc lệch ra khỏi cung hàm và nhô lên cao hơn các răng khác. Tình trạng này thường xảy ra khi răng sữa chưa rụng nhưng răng vĩnh viễn đã mọc. Cũng có thể do kích thước răng lớn khiến cung hàm không đủ chỗ.

Răng nanh mọc ngược trường hợp thường gặp vì đây là răng mọc sau cùng trong quá trình thay răng. Nếu mức độ nhẹ, răng có thể tạo thành răng khểnh tự nhiên (răng duyên). Nếu mọc quá cao thì răng này sẽ trở thành răng lồi xỉ. Gây mất thẩm mỹ khuôn mặt và tổn thương nướu do răng chọc vào mô mềm. 

Răng mọc ngược trên lợi và nhô lên cao hơn các răng khác

Răng mọc ngược lên mũi

Răng mọc ngược lên mũi là dạng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Mầm răng phát triển lệch hướng, mọc ngược lên phía xoang mũi. Ban đầu, người bệnh gần như không cảm nhận được gì. Khi răng lớn dần, có thể xuất hiện các triệu chứng như ngạt mũi, đau nhức, chảy máu mũi hoặc viêm xoang kéo dài.

Răng mọc ngược lên mũi là tình trạng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm

Chân răng mọc ngược

Ở trường hợp này, thân răng mọc lệch ngang, còn chân răng xoay ngược hướng, khiến răng bị hở chân hoặc lệch khỏi vị trí chuẩn. Biểu hiện dễ thấy là cung răng biến dạng, khuôn mặt mất cân đối, và người bệnh gặp khó khăn khi nhai. Mặc dù hiếm gặp, nhưng nếu không can thiệp kịp thời, răng có thể lung lay, yếu và gây biến dạng xương hàm.

Chân răng mọc ngược khiến răng bị hở chân, lệch khỏi vị trí chuẩn

Răng mọc ngược vào trong

Răng mọc ngược vào trong thường xảy ra ở những người có hàm hô hoặc móm. Khi cung hàm trên phát triển quá mức, răng hàm dưới có xu hướng cụp vào trong, hoặc ngược lại. Tình trạng này không chỉ làm hai hàm mất cân đối, mà còn ảnh hưởng đến khớp cắn và khả năng nhai.

▷ Tham khảo thêm: Răng mọc lẫy ở trẻ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục

Răng mọc ngược vào trong thường gặp ở người hàm hô hoặc móm

Răng khôn mọc ngược

Răng khôn mọc ngược là tình trạng răng số 8 mọc lệch hướng, đâm vào răng số 7 hoặc xương hàm. Người bệnh thường cảm thấy đau nhức dữ dội, sưng lợi, viêm quanh răng khôn. Nếu để lâu, có thể dẫn đến viêm xương hàm, hôi miệng hoặc tổn thương dây thần kinh.

▷ Xem ngay: Răng số 8 mọc lệch: Dấu hiệu, tác hại và cách điều trị

Răng khôn mọc ngược là răng số 8 lệch, đâm vào răng số 7 hoặc xương hàm

Cách xử lý răng mọc trên lợi

Để tránh các biến chứng và tác động tiêu cực, thăm khám nha khoa sớm là vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ dựa vào độ tuổi, mức độ lệch và nguyên nhân để đưa ra phương án phù hợp.

Xử lý răng trẻ mọc lệch

Trẻ em là nhóm cần được can thiệp sớm, bởi xương hàm và răng sữa còn mềm, dễ nắn chỉnh. Phương pháp điều trị chủ yếu là niềng răng hoặc sử dụng khí cụ chỉnh nha, giúp đưa răng về đúng vị trí trên cung hàm.

Trường hợp răng mọc ngược mức độ nhẹ, bác sĩ sẽ theo dõi và điều chỉnh bằng hàm duy trì. Nếu răng mọc lệch nặng, bác sĩ sẽ đeo khí cụ chỉnh nha liên tục khoảng 1 – 1,5 năm để đưa răng về đúng hướng.

▷ Đừng bỏ lỡ: Niềng răng thẩm mỹ là gì? Những thông tin cần biết trước khi niềng

Với răng mọc ngược nhẹ, bác sĩ theo dõi định kỳ và điều chỉnh bằng hàm duy trì

Xử lý răng mọc ngược ở người lớn

Với người trưởng thành, răng và xương hàm đã ổn định, nên việc điều trị sẽ phức tạp hơn. Do vậy, bác sĩ cần thăm khám kỹ để xác định nguyên nhân và lựa chọn phương án tối ưu:

• Niềng răng chỉnh nha: Áp dụng khi răng mọc ngược do sai lệch vị trí mọc. Phương pháp này giúp kéo răng về đúng hướng, cải thiện khớp cắn và thẩm mỹ khuôn mặt.
• Phẫu thuật chỉnh hình xương hàm: Được chỉ định trong trường hợp răng mọc ngược bắt nguồn từ cấu trúc xương hàm bất thường. Phẫu thuật giúp cân bằng lại khung xương và đưa răng về vị trí tự nhiên.
• Nhổ răng và cấy ghép Implant: Dành cho răng mọc ngược đơn lẻ, không ảnh hưởng đến môi, xoang mũi. Sau khi nhổ bỏ, bác sĩ sẽ phục hình bằng Implant để đảm bảo khả năng ăn nhai và giữ thẩm mỹ cho cung hàm.
• Nhổ răng khôn mọc ngược: Với răng số 8 mọc sai hướng, bác sĩ tiến hành nhổ bỏ hoàn toàn. Do răng khôn không giữ vai trò quan trọng nên loại bỏ không ảnh hưởng đến chức năng miệng.

Niềng răng chỉnh nha áp dụng khi răng mọc ngược, giúp kéo răng về đúng vị trí 

Răng mọc trên lợi nếu không được điều trị sớm có thể gây lệch khớp cắn. Điều này có thể dẫn đến biến dạng khuôn mặt và ảnh hưởng chức năng ăn nhai. Tại Nha Khoa Kim, bác sĩ sẽ thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp. Nhằm đảm bảo an toàn, thẩm mỹ và hiệu quả lâu dài cho từng trường hợp.

Một số câu hỏi thường gặp về răng mọc trên lợi

Dưới đây là những thắc mắc phổ biến mà nhiều người quan tâm khi gặp tình trạng răng mọc trên lợi, được giải đáp chi tiết để bạn hiểu rõ hơn và có hướng xử lý đúng cách.

Răng mọc trên lợi có nhổ được không?

Răng mọc trên lợi có thể nhổ được. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ khi răng mọc sai vị trí, gây viêm lợi hoặc ảnh hưởng đến răng bên cạnh. Đồng thời, bạn không được tự ý nhổ răng mà nên đến cơ sở y tế để đảm bảo an toàn và hạn chế biến chứng.

Răng mọc trên lợi nếu không điều trị sớm sẽ gây những biến chứng gì?

Nếu không xử lý kịp thời, răng mọc trên lợi có thể gây lệch khớp cắn, tiêu xương, viêm nhiễm nướu và ảnh hưởng thẩm mỹ khuôn mặt.

Trẻ em bị răng mọc trên lợi thì có nên niềng ngay hay đợi lớn hơn mới niềng?

Tùy tình trạng mọc răng và độ tuổi, bác sĩ sẽ quyết định thời điểm niềng phù hợp. Với trẻ từ 7 tuổi trở lên, có thể thăm khám sớm để can thiệp kịp thời. Điều này giúp răng mọc đều và đúng hướng hơn.

Răng mọc trên lợi có thể tự khỏi hoặc tự điều chỉnh mà không cần can thiệp nha khoa được không?

Răng mọc trên lợi là tình trạng bất thường, thường không thể tự điều chỉnh. Việc đến nha khoa là cần thiết để xác định hướng điều trị phù hợp, tránh biến chứng về sau.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về răng mọc trên lợi, nguyên nhân cũng như các phương pháp điều trị an toàn. Nếu bạn đang gặp tình trạng răng mọc lệch, mọc ngược hoặc gây mất thẩm mỹ, hãy liên hệ Nha Khoa Kim qua hotline 1900 6899 để được đội ngũ bác sĩ chuyên môn thăm khám và tư vấn giải pháp cho từng trường hợp.