Viêm quanh cuống răng không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Trong bài viết này, bác sĩ Nha Khoa Kim sẽ giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, các dấu hiệu nhận biết sớm cũng như cách điều trị để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nội Dung Chính
Viêm quanh cuống răng là gì?
Viêm quanh cuống răng (hay còn gọi là viêm quanh chóp răng) là bệnh lý răng miệng xảy ra khi tủy răng bị hoại tử. Lúc này, các mô quanh cuống răng, bao gồm xương ổ răng, hệ thống dây chằng và dây thần kinh xung quanh, có nguy cơ bị nhiễm khuẩn. Vi khuẩn hiếu khí và yếm khí từ vùng tủy viêm có thể lan rộng, ảnh hưởng đến các khu vực lân cận.
Trong thực tế, viêm quanh cuống răng thường bị nhầm lẫn với viêm nha chu. Vì vậy, trong y khoa, tình trạng này còn được gọi là viêm nha chu tại vùng chóp răng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như mất răng hàng loạt, viêm xương hàm, nhiễm trùng máu, thậm chí đe dọa tính mạng.
Viêm quanh cuống răng là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị kịp thời để tránh biến chứng như áp xe hoặc hoại tử tủy
Nguyên nhân viêm quanh cuống răng
Có 3 nguyên nhân dẫn đến tình trạng này gồm: nhiễm khuẩn do sâu răng hoặc viêm nha chu, chấn thương răng và các sai sót trong quá trình điều trị. Cụ thể như sau:
Do nhiễm khuẩn
Vi khuẩn từ các lỗ sâu răng có thể xâm nhập vào tủy, gây viêm tủy và dần dẫn đến viêm quanh cuống răng. Các độc tố và vi khuẩn như enzyme phân hủy protein, phosphatase acid, ß-glucuronidase, arylsulfatase, prostaglandin, interleukin-6 có khả năng tấn công vùng cuống răng, gây viêm nhiễm nghiêm trọng.
Do sang chấn răng
Cả sang chấn mạn tính (như chấn thương khớp cắn, thói quen nghiến răng khi ngủ, cắn chỉ, cắn bút,…) và sang chấn cấp tính (do lực tác động mạnh lên răng, ảnh hưởng đến mạch máu và dây thần kinh quanh cuống răng) đều có thể dẫn đến viêm quanh cuống răng.
Do sai sót trong điều trị
Trong quá trình điều trị viêm tủy, nếu xảy ra sai sót như: loại bỏ tủy viêm không triệt để, gãy dụng cụ trong ống tủy gây tắc nghẽn, dị ứng với hóa chất từ vật liệu trám bít, sử dụng thuốc sát khuẩn có nồng độ quá cao hoặc gây kích ứng mạnh tại vùng cuống răng, sử dụng chất hàn ống tủy dư thừa,…
Răng có thể bị sâu hoặc chết tủy, dẫn đến vi khuẩn xâm nhập vào vùng cuống răng, gây viêm.
Triệu chứng viêm quanh cuống răng
Những dấu hiệu điển hình của viêm quanh cuống răng bao gồm:
Viêm quanh cuống cấp
Khi viêm cấp tính, người bệnh sẽ có các biểu hiện sau:
- Cơ thể mệt mỏi kéo dài, sốt cao trên 38°C.
- Môi khô, lưỡi bám bẩn, kèm theo dấu hiệu sưng hạch.
- Răng đau nhức, đặc biệt khó chịu khi nhai.
- Vùng da bên ngoài khu vực viêm sưng đỏ rõ rệt.
- Răng lung lay, dễ gãy và đau khi chạm vào.
- Niêm mạc lợi sưng đỏ, mô quanh lợi trở nên lỏng lẻo.
Viêm quanh cuống bán cấp
Ở giai đoạn bán cấp, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:
- Cảm giác khó chịu, có thể sốt nhẹ dưới 38°C hoặc không sốt.
- Đau đầu, đôi khi chỉ đau một bên.
- Cơn đau răng kéo dài, đặc biệt tại vùng bị viêm.
- Răng có xu hướng trồi lên cao hơn bình thường, đau nhiều hơn khi hai hàm tiếp xúc.
- Ngách lợi quanh răng viêm sưng đỏ, khi ấn vào có cảm giác đau nhưng vùng da bên ngoài ít sưng.
- Màu răng có thể chuyển sang xám hoặc không thay đổi.
- Xuất hiện lỗ sâu trên bề mặt răng, răng có thể lung lay nhẹ ở mức độ 1 hoặc 2.
Viêm quanh cuống mạn tính
Viêm quanh cuống răng mạn tính có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
- Răng đổi màu, đặc biệt phần ngà có xu hướng chuyển sang xám.
- Vùng ngách lợi quanh răng bị sưng, có thể xuất hiện lỗ rò tại cuống răng. Trong một số trường hợp, lỗ rò không nằm trong khoang miệng mà xuất hiện trên da hoặc nền mũi.
- Răng trở nên lung lay, kèm theo dấu hiệu viêm xương ổ răng.
Răng bị viêm có phần nướu sưng đỏ, vùng xung quanh chân răng có dấu hiệu tổn thương rõ ràng.
Biến chứng viêm quanh cuống răng
Nếu viêm quanh cuống răng không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm sau:
- Hình thành áp xe tại vùng viêm nhiễm.
- Vi khuẩn lây lan, gây viêm nhiễm xương hàm.
- Có thể bị sốt kéo dài.
- Hơi thở có mùi khó chịu, ảnh hưởng đến quá trình ăn nhai.
- Có nguy cơ mất răng.
- Vi khuẩn từ khoang miệng lan xuống dạ dày và hệ tiêu hóa, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể.
Viêm xung quanh cuống răng là tình trạng nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ mất răng vĩnh viễn.
Chẩn đoán viêm quanh cuống răng
Tùy vào tình trạng viêm mà có cách chẩn đoán khác nhau:
Viêm quanh cuống cấp
Khi thăm khám tại nha khoa, bác sĩ sẽ chẩn đoán viêm quanh cuống răng bằng cách:
- Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang giúp bác sĩ quan sát rõ vùng cuống răng, đồng thời phát hiện dấu hiệu giãn rộng bất thường của dây chằng quanh chóp răng.
- Xét nghiệm máu: Kết quả xét nghiệm cho thấy số lượng bạch cầu đa nhân trung tính tăng cao, phản ánh tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể.
Viêm quanh cuống bán cấp
Hình ảnh X-quang cũng giúp bác sĩ quan sát rõ vùng cuống răng, đồng thời phát hiện dấu hiệu giãn nhẹ của dây chằng quanh khu vực này.
Viêm quanh cuống mạn
Khi thăm khám tại nha khoa, bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên các dấu hiệu cận lâm sàng sau:
- Sử dụng gutta-percha (một dụng cụ dùng để trám bít ống tủy) đưa qua lỗ rò, giúp xác định vị trí chính xác của ổ mủ trên phim X-quang.
- Đối với trường hợp áp xe quanh cuống mạn tính, hình ảnh tiêu xương thường không có ranh giới rõ ràng.
Chẩn đoán viêm quanh cuống răng thường kết hợp giữa quan sát, hình ảnh X-quang, và kiểm tra triệu chứng
Điều trị viêm quanh cuống răng
Để điều trị viêm quanh cuống răng, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp sau:
Điều trị toàn thân
Trong trường hợp viêm quanh cuống cấp hoặc áp xe quanh cuống cấp gây đau, cần sử dụng kháng sinh toàn thân để kiểm soát tình trạng viêm. Đặc biệt, nếu bệnh nhân bị áp xe quanh cuống cấp kèm viêm mô tế bào, việc điều trị bằng kháng sinh là rất quan trọng.
Điều trị nội nha
Tiến hành làm sạch và định hình ống tủy, sau đó đưa dung dịch chuyên dụng vào để cân bằng mô mềm xung quanh cuống răng. Tiếp theo, thực hiện sát khuẩn hệ thống ống tủy, cuối cùng là trám bít ống tủy và khôi phục thân răng.
Điều trị phẫu thuật
Đối với những trường hợp tổn thương quanh cuống không thể điều trị bằng các phương pháp thông thường, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ phần vỏ nang và cắt cuống răng. Sau đó, thực hiện hàn ngược cuống răng nhằm duy trì chức năng của răng và bảo vệ cuống khỏi các tác động từ môi trường bên ngoài.
Điều trị viêm quanh cuống răng đòi hỏi quy trình cẩn thận và sự theo dõi chặt chẽ từ bác sĩ nha khoa để tránh biến chứng.
Biện pháp phòng ngừa viêm quanh cuống răng
Bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây để phòng ngừa:
- Chải răng đều đặn 2 – 3 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm, kích thước phù hợp và thao tác nhẹ nhàng.
- Kết hợp chỉ nha khoa, bàn chải kẽ, nước súc miệng chuyên dụng hoặc nước muối sinh lý để loại bỏ mảng bám, thức ăn thừa.
- Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, nước ngọt có gas, đồng thời tránh rượu bia, thuốc lá, trà, cà phê để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
- Đảm bảo khẩu phần ăn hàng ngày cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất và chất xơ giúp răng chắc khỏe hơn.
- Kiểm tra răng miệng mỗi 6 tháng/lần để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề như sâu răng, viêm tủy, ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
Để phòng ngừa bệnh viêm quanh cuống răng, hãy duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách, khám nha khoa định kỳ
Bài viết trên của Nha Khoa Kim đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về viêm quanh cuống răng. Để phòng tránh tình trạng này, bạn cần chú ý đến việc chăm sóc răng miệng mỗi ngày. Đừng quên thăm khám nha khoa định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời nếu răng miệng có dấu hiệu bất thường.
Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau. Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép. Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.
