Bệnh tay chân miệng là gì? Cách nhận biết và khắc phục hiệu quả

Quấy khóc, sốt cao không hạ, hay giật mình là những dấu hiệu sớm cảnh báo con yêu của bạn mắc bệnh tay chân miệng. Dù là căn bệnh lành tính nhưng mà nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm não, viêm phổi,… và nặng hơn là đe dọa tính mạng của trẻ. Vậy cụ thể bệnh tay chân miệng là gì? Cách nhận biết và khắc phục hiệu quả ra sao? Cùng với Nha Khoa Kim đi tìm hiểu chi tiết qua nội dung chia sẻ phía dưới đây nhé!

Bệnh tay chân miệng là gì?

Tay chân miệng tên tiếng Anh là Hand, foot and mouth disease (HFMD). Đây là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây nên với biểu hiện đặc trưng nhất là đau họng, sốt, tổn thương da và niêm mạc miệng chủ yếu ở dạng phỏng nước xuất hiện tập trung ở trong lòng bàn tay, bàn chân, bên trong miệng, mông và đầu gối.

Theo như các chuyên gia cho biết, hầu hết các bệnh đều xảy ra theo diễn biến nhẹ. Tuy nhiên trong một vài trường hợp, bệnh sẽ diễn biến nhanh, nặng và gây ra biến chứng nguy hiểm, nhiều khi chỉ khoảng nửa ngày là đã chuyển độ. Nhiều ca nặng, trẻ có thể chuyển độ nhanh đột ngột, bỏ qua độ 2 sang độ 3 dẫn đến suy hô hấp. Do vậy các bậc phụ huynh cần đặc biệt chú ý chủ động phòng bệnh cho trẻ.

Bệnh tay chân miệng là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây nên

Bệnh tay chân miệng là căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây nên

Nguyên nhân hình thành bệnh tay chân miệng

Nhóm virus đường ruột, cụ thể là virus Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 chính là thủ phạm gây nên bệnh tay chân miệng. Trong đó thường gặp nhất là virus Coxsackievirus A16 ít biến chứng, thường tự khỏi. Còn Enterovirus 71 sẽ gây bệnh nặng hơn, biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong.

Các loại virus đường ruột khác thường sẽ gây bệnh nhẹ sống trong đường tiêu hóa, lây từ người này sang người khác thông qua việc tiếp xúc với dịch tiết mũi họng, chất dịch từ bọng nước hay phân người bệnh. 

Virus tay chân miệng có hình cầu với đường kính 27 – 30mm. Khi xâm nhập vào trong cơ thể, chúng sẽ trú ngụ tại niêm mạc má, niêm mạc ruột. Tiếp đến là di chuyển qua hạch bạch huyết xung quanh rồi xâm nhập vào máu làm nhiễm trùng máu. Điểm dừng cuối là niêm mạc miệng và da.

Đối tượng trẻ dưới 5 tuổi sẽ có nguy cơ dễ mắc nhất vì khi đó hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện. Với trẻ lớn hơn và người lớn cũng có thể bị nhưng mà với tỷ lệ thấp hơn.

Dấu hiệu nhận biết căn bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng có thẻ lây lan nhanh chóng thông qua nước bọt, phỏng nước cũng như phân của trẻ nhiễm bệnh nên việc nhận diện triệu chứng là điều vô cùng quan trọng nên làm. Xét về lâm sàng thì dấu hiệu đặc trưng của bệnh sẽ được nhận biết bởi 4 giai đoạn là:

  • Giai đoạn ủ bệnh: Trong khoảng 3 – 7 ngày, trẻ không có dấu hiệu cụ thể
  • Giai đoạn khởi phát: Từ 1 – 2 ngày với triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, biếng ăn, đau họng, tiêu chảy một vài lần trong ngày.
  • Giai đoạn toàn phát: Kéo dài từ 3 – 10 ngày với các triệu chứng như:
  • Loét miệng: Vết loét đỏ, phỏng nước đường kính 2 – 3mm tại niêm mạc miệng, lưỡi, lợi làm trẻ đau miệng, bỏ bú, bỏ ăn,…
  • Phát ban phỏng nước: Đặc điểm này biểu hiện rõ nhất là ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Ban đầu chỉ có được kính vài mm nổi trên da tại lòng bàn tay, bàn chân, mông, miệng và thành bóng nước. Nếu vỡ ra sẽ khiến trẻ cực đau đớn, dễ để lại thâm sẹo,
  • Trẻ có thể sốt nhẹ hoặc nôn. Nếu như sốt cao, nôn nhiều rất dễ gây ra biến chứng nguy hiểm về thần kinh, tim mạch, hô hấp.
  • Giai đoạn lui bệnh: Từ 3 – 5 ngày sau trẻ hồi phục hoàn toàn nếu như không xuất hiện biến chứng

Dấu hiệu nhận biết căn bệnh tay chân miệng

Dấu hiệu nhận biết căn bệnh tay chân miệng

Bên cạnh các nốt phát ban thì trẻ có thể gặp những triệu chứng khác như ăn kém, bỏ ăn, chảy nước dãi nhiều, quấy khóc, sốt cao li bì,… Một vài trường hợp bị biến chứng về thần kinh thường giật mình, co giật, chới với khi ngủ và thậm chí là hôn mê,… Một vài trường hợp khác thì xuất hiện biến chứng liên quan đến phổi như tím tái, suy hô hấp,… Nói chung khi xuất hiện một số dấu hiệu ở trên thì bạn cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được tư vấn hướng xử lý phù hợp.

Một số phương pháp chữa trị bệnh tay chân miệng

Bệnh tay chân miệng sẽ không có thuốc chữa trị đặc hiệu. Mục tiêu là điều trị biến chứng cùng các biện pháp tích cực để duy trì chức năng sống với trường hợp nặng, nhất là khi suy tuần hoàn, suy hô hấp. Còn đa số các ca mắc tay chân miệng thông thường sẽ có khả năng hồi phục trong 7 – 10 ngày.

Thuốc bôi gây tê tại chỗ sẽ làm giảm đau khi bị loét trong miệng. Các loại thuốc giảm đau thường được dùng giúp giảm bớt cảm giác khó chịu như Ibuprofen hay Paracetamol. Tuy nhiên cần lưu ý không dùng Aspirin để giảm đau cho trẻ dưới 18 tuổi vì có thể gây nên hội chứng Reye – căn bệnh hiếm gặp nhưng lại có thể khiến trẻ tử vong.

Thêm một vấn đề đáng chú ý khác là nhiều người hay dùng kháng sinh để chữa trị tay chân miệng. Nhưng mà bạn cần biết nguyên nhân hình thành bệnh là do virus còn kháng sinh chỉ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn mà thôi. Nên đây chính là sai lầm thường gặp của nhiều bậc phụ huynh. Nguyên tắc là không dùng kháng sinh khi mà không có bội nhiễm. 

Một số phương pháp chữa trị bệnh tay chân miệng

Một số phương pháp chữa trị bệnh tay chân miệng

Cách chữa trị đưa ra sẽ tùy theo từng mức độ mắc bệnh. Dù ở bất kỳ cấp độ nào thì người bệnh cũng cần nghỉ ngơi hợp lý và đồng thời theo dõi tình trạng sức khỏe thường xuyên. Bên cạnh đó khi chữa trị cho người bệnh từ cấp độ 2 – 4 thì bác sĩ còn áp dụng thêm phương pháp chữa trị chống co giật, phù não, điều trị sốc và suy hô hấp.

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh chóng, tử vong cao. Vì hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh nên phụ huynh phải theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe cho trẻ và cả gia đình để có nguyên tắc phòng ngừa phù hợp. Mong rằng qua bài viết này bạn đọc đã hiểu rõ bệnh tay chân miệng là gì? Mọi ý kiến thắc mắc hay cần tư vấn hỗ trợ thì hãy liên hệ với Nha Khoa Kim qua số hotline nhé!

Mỗi phòng khám thuộc hệ thống Nha Khoa Kim được Sở Y tế các tỉnh thành thẩm định các danh mục kỹ thuật khác nhau. Quý khách sẽ được thực hiện các dịch vụ theo đúng những danh mục kỹ thuật mà Sở Y tế cho phép. Những danh mục khác sẽ được thực hiện tại bệnh viện.

ĐẶT LỊCH HẸN

Để biết thêm thông tin, Quý Khách vui lòng cung cấp số điện thoại, Nha Khoa Kim sẽ liên hệ đến Quý Khách trong thời gian sớm nhất.